زکات و احیای نقش آن در ریشه کنی فقر و سازماندهی نظام جمع آوری و توزیع زکات با بهره جستن از اجتهادات فقهی
|
زکات و احیای نقش آن در ریشه کنی فقر و سازماندهی نظام جمع آوری و توزیع زکات با بهره جستن از اجتهادات فقهی مجمع جهانی فقه اسلامی در هیجدهمین گردهمایی در پوتراجایا (مالزی) از 24 تا 29 جمادی الثانی سال 1428 پس از بررسی تحقیقات انجام یافته در مورد احیای نقش زکات در مبارزه با فقر و سازماندهی سیستم دریافت و توزیع زکات با بهره گیری از اجتهادات فقهی، اقدام به تصویب آنچه می آید نمود: 1- اموالی که نصی صریح در موردشان وجود ندارد قابلیت اجتهاد را دارند منوط به آنکه در اجتهاد شروط و ضوابط شرعی رعایت شود. 2- زکات دهنده ملزم به یابیدن و پرداخت زکات به اصناف هشتگانه نمی باشد در صورتیکه (امام) یا نماینده اش عهده دار توزیع زکات باشد زکات به سایر دسته ها های هشتگانه واجب است البته در صورت نیاز و امکان یافتن و رساندن.
4- دسته و صنف فقرا و مساکین پرداخت زکات به این دو باید به گونه ای باشد که: أولا: حاجت آنان را برآورده نماید ثانیا: در حد کفایت خودشان و افراد تحت تکفلشان باشد. تحقق یافتن کفایت به اقتضای حال فقیر بستگی دارد مثلا اگر از حرفه ای ارتزاق می کند تهیه ابزار و ادوات آن حرفه با مبلغ زکات امکان پذیر گردد یا اگر پیله ور باشد سرمایه اولیه تجارت او تأمین شود و اگر کشاورز باشد زمین و دیگر ملزومات کشاورزی. برحسب قاعده استیئاس حمایت مالی از پروژه های کوچک خانگی مانند: رسیدگی خانگی، خیاطی، لحاف دوزی، کارگاه های فنی، به شرط اینکه مالکیت آن کارگاه ها به همان مساکین و فقرا تعلق داشته باشد. زکات جایز و ممدوح است. براساس مصوبه 15-3/6 مجمع راه اندازی پروژه های تولیدی و یا خدماتی با استفاده از زکات جایز و بلامانع است. 5- دیگر مصارف زکات الف: کارگزاران زکات (العاملون علیها) در نظام کنونی جهان مؤسسه ها و سازمانهایی که در چهارچوب شرع اقدام به دریافت و پرداخت زکات می نمایند عاملون علیها محسوب می شوند. 1- ضرورت دارد مؤسسه یا سازمان هایی ه در این زمینه فعالند استقلال اداری مالی داشته باشند در حالیکه برای شفاف سازی حتما باید تحت اشراف و مراقبت کامل و دقیق باشند. 2- مؤسسه یا سازمان مجری زکات امین محسوب شده و در صورت عدم تقصیر یا تعدّی ضامن نیستند و به مجرد آنکه زکات را دریافت کردند ذمّت زکات دهنده بری می شود. ب: المؤلفة قلوبهم سهم مؤلفة القلوب همیشگی است و منسوخ نشده است و براساس مصلحت و احساس نیاز به آن عمل می شود. می توان برای تحکیم ایمان و استحکام اسلام به نودینان پرداخت نمود می توان برای تشویق و ترغیب افرادیکه امید مسلمان شدن می رود پرداخت نمود می تواند برای دفع شر از مسلمانان (جامعه اسلامی) پرداخت نمود می توان برای کمک به آسیب دیدگان از بلایای طبیعی مانند: زلزله، سیل، آتش سوزی، خشکسالی و لو غیر مسلمان پرداخت نمود. ج: فی الرقاب (دربندان) دربندها، انسانهای دربند از این سهم برای آزاد کردن اسرای مسلمان استفاده می شود از این سهم برای آزادی ربوده شدگان مسلمان می توان استفاده کرد. د: الغارمین (خسارت دیدگان) این سهم به مسلمان تعلق می گیرد که ورشکست شده است علت ورشکستگی می تواند شخص باشد و یا به دلیل آشتی دادن و تعهد و ضمانت باشد و یا به دلیل پرداختن دیه نیز باشد. هـ- فی سبیل الله این سهم شامل مجاهدان در راه خدا، مدافعین سرزمین های مسلمانان، مصارف مختلف جنگ و جهاد مشروع شود. و- ابن سبیل (در راه مانده) 1- این سهم شامل مسلمانی می شود که در سفری مشروع باشد و هزینه برگشتن را نداشته باشد اگر چه در شهر و مقصد خودش غنی باشد می شود. 2- ضرورت راه اندازی صندوق برای کمک به آوارگان، جنگ زدگان، سیل زده ها، قحطی زدگان، ... رعایت معیارهای مصوبه مجمع الزامی است. 3- برآورده نمودن هزینه دانشجویان خارج از کشور که توان پرداخت شهریه دانشگاهی خود را از دست داده باشند. رعایت معیارهای مصوبه مجمع الزامی است. - مهاجران غیرنظامی که توانایی بازگشت به کشور خود را ندارند رعایت معیارهای مصوبه مجمع الزامی است.
|
