احکام قربانی
حکم قربانی چیست؟
قربانی سنت موکده است اما در موارد زیر واجب می شود:
1- اینکه شخص به یکی از گوسفندانش و یا دیگر حیواناتی که صلاحیت قربانی را داشته باشند،اشاره کند و بگوید این قربانی من است .یا این را قربانی می کنم .
2- اینکه بگوید بر من نذر باشد که قربانی بدهم . در این دو حالت قربانی بر شخص واجب می شود که حتماً باید آن را ادا کند .
چه کسانی مو توانند قربانی بدهند؟
کسانی می توانند قربانی بدهند که شرایط زیر را داشطه باشند :
1- مسلمان باشند. چون قربانی کافر درست نیست .
2-باید بالغ وعاقل باشند.چون بچه و دیوانه تکلیفی ندارند.
3- توانایی مالی داشته باشند .یعنی باستثنای هزینه ی قربانی باید هزینه ی خود و تمام کسانی را که هزینه ی آنها بعهده ی اوست از جهت خوراک ،مسکن و پوشاک در خلال روز عید و سه روز بعد از آن را داشته باشد.
کدام حیوانات صلاحیت قربانی کردن را دارند؟
فقط شتر،گاو،گوسفند و بُِز برای قربانی صحیح اند. و بهترین این حیوانات به ترتیب شتربعد گاو و بعد گوسفند و بُز هستند.
نکته : در خرید شتر و گاو تا 7 نفر می توانند شریک شوند. اماگوسفند و بُز فقط 1 نفر می تواند آن را بخرد و قربانی کند .
حیوان قربانی باید دارای چه شرایطی باشد؟
حیوانی که برای قربانی در نظر گرفته می شود باید شرایط زیر را داشته باشد:
1- سن:یعنی شتر باید در سال ششم ، گاو و بُز در سال سوم ، و گوسفند در سال دو عمر خود باشند.
نکته:اگر گوسفندی دندان های جلویش افتاده باشد اما هنوز به 1سال کامل نرسیده باشد برای قربانی صحیح است.
(مسند امام احمد 2/245)
2- سلامتی :یعنی باید دور ازهرعیب و نقصی که منجر به نقصان در گوشت حیوان گردد، باشد.پس حیوان بسیار لاغر،دیوانه، گوش بریده(به استثنای شکافی که جهت علامت گذاری باشد، زیرا این شکاف اشکالی ندارد.) و یا بسیار لنگ ،کور،بیمار و همچنین حیوانی که مبتلا به بیماری گَری شده باشد برای قربانی صحیح نمی باشند.
نکته : حیوانی که لنگی ،بیماری و کوری آن کم باشد و باعث نقصان در گوشت آن نگردد برای قربانی اشکالی ندارند.
وقت قربانی چه موقعی است؟
وقت قربانی حدود 20 دقیقه بعد از طلوع خورشید روز عید قربان شروع می شود و تا غروب روز سوم بعد از عید ادامه دارد . بهترین وقت برای قربانی بعد از ادای نماز عید است.
نکته: هر کس قبل یا بعد از این مدت قربانی کند قربانیش صحیح نمی باشد.
گوشت قربانی را باید چگونه مصرف کرد؟
اگر شخصی قربانی را بر خود واجب کرده باشد در این صورت نه خودش و نه خانواده ی او نمی توانند از گوشت قربانی بخورند و اگر چیزی ازگوشت آن را بخورند باید قیمت آن را بپردازند.
اما اگر قربانی واجب یا نذر شده نباشد،شخص می تواند هر اندازه که دوست داشت از گوشت آن برای خود بردارد .و همچنین می تواند گوشت قربانی را به 3 قسمت تقسیم کند، یک قسمت آن را برای خانواده ی خود نگه دارد . قسمت دوم را بین فقرا و مساکین تقسیم کند و قسمت سوم را به خویشاوندان و همسایگان خود (هر چند که ثروتمند هم باشند ) بدهد. اما بهتر این است که قسمت کمی از قربانی را بعنوان تبرک برای خانواده ی خود نگهدارد و مابقی را بین فقرا تقسیم کند .
نکته:صاحب قربانی نمی تواند پوست قربانی را بفروشد یا بعنوان دست مزد به قصاب بدهد چون در این صورت در قربانی نقص بوجود می آید . اما می تواند آن را صدقه دهد یا خود از آن استفاده کند.
چه چیزی در قربانی دادن سنت است؟
اعمال زیر در قربانی دادن سنت است:
1- کسی که قصد قربانی دادن را دارد از اول ماه ذی الحجه تا روز عید سنت است که موی سر و بدن و ناخنهایش را کوتاه نکند .
2- سنت است صاحب قربانی خود ش حیوان را سر ببرد یا شاهد این عمل باشد. چون پیامبر(ص) به حضرت فاطمه (رض) فرمودند: خود شاهد سربریدن حیوان قربانی خود باش ، زیرا با اولین قطره ای که ریخته می شود ،تمام گناهان گذشته ی تو مورد بخشش قرار می گیرد.
عید پیروزی حق بر باطل بر تمام مسلمانان مبارک باد.
